نکات مهم در مورد انواع فاکتور

فاکتور چیست؟

فاکتور برگه‌ ی تجاری است که فروشنده مطابق خریدی که انجام گرفته برای خریدار صادر می‌کند. در هر فاکتور مواردی همچون مشخصات فروشنده، مشخصات خریدار، تاریخ خرید، نوع کالا، قیمت برای هر واحد کالای خریداری شده، قیمت کل و….. درج می‌شود. همچنین هر توافق دیگری که در معامله صورت می‌گیرد را نیز می‌توان در فاکتور ذکر کرد؛ به طور مثال اگر قرار باشد که وجه در دو مرحله توسط خریدار پرداخت شود، می‌توان میزان وجه پرداخت شده و باقیمانده‌ی آن را در فاکتور نوشت؛ و یا اگر فروشنده ضمانت خاصی را برای کالا یا خدمات فروخته شده‌ی خود در نظر گرفته است می‌تواند آن را در زیر فاکتور قید کند. در ادامه فاکتور و انواع فاکتور را مورد بررسی قرار میدهیم.

بررسی انواع رایج فاکتور

فاکتورها انواع گوناگونی دارند که بر اساس ویژگی‌های متفاوت تقسیم می‌شوند. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به سایز، رسمیت، جنس برگه، شروع شماره فاکتور و گرماژ کاغذ اشاره کرد. هر ویژگی خاصیتی متفاوت به فاکتور می‌دهد که موجب می‌شود فاکتور دارای کارایی‌های متنوعی باشد. در این مقاله به بررسی انواع فاکتور از نظر وجود این ویژگی‌ها و کاربردهای آن پرداخته شده است.

1- انواع فاکتور از لحاظ رسمیت

در این نوع تقسیم‌بندی، فاکتورها در دو نوع رسمی و غیر رسمی قرار می‌‎گیرند. فاکتورهای رسمی برای مشاغلی استفاده می‌شوند که می‌بایست یک نسخه از آن‌ها را به اداره‌ی امور مالیات ارائه داد. این مشاغل موظف به محاسبه‌ی مالیات بر ارزش افزوده برای مشتریان هستند. در صورت عدم ارائه‌‌ی این نوع فاکتورها به اداره‌ی مالیات صاحبان این مشاغل ملزم به پرداخت مبلغی تحت عنوان جریمه می‌گردند.

همچنین نوعی دیگر از کسب‌و‌کارها وجود دارند که در آن‌ها صدور فاکتور صرفا به خواسته‌ی مشتریان انجام می‌گیرد همچنین مالیات آن‌ها به صورت علی‌الرأس محاسبه شده و صاحبان آن‌ها از ارائه فاکتور رسمی به اداره‌ی مالیات معاف هستند. این نوع کسب‌و‌کارها به طور معمول به صورت مشاغل کوچک‌تری همچون مغازه‌های خرید و فروش محلی هستند.

2- انواع فاکتور از لحاظ طراحی

طراحی فاکتور به دو دسته‌ی سربرگ‌دار و بدون سربرگ تقسیم می‌شوند. فاکتور بدون سربرگ به صورت آماده در مغازه‌های فروش لوازم‌التحریر و لوازم اداری موجود بوده و به فروش می‌رسند. البته در برخی موارد ممکن است فاکتور خاصی مد نظر ما باشد که در این‌ صورت می‌بایست آن را به طور جداگانه طراحی کرد.

3- انواع فاکتور از لحاظ چاپ

در چاپ فاکتور مسائل مختلفی مد نظر است. به طور مثال می‎‌توان به جنس کاغذ، تعداد برگه، سایز کاغذ، کاربن‌دار و بدون کاربن بودن برگه‌های فاکتور و رنگ فاکتور …. اشاره کرد.

انواع فاکتور مبتنی بر سایز

به‌طور معمول فاکتورها در دو سایز A4 و A5 طراحی و چاپ می‌شوند. از نظر قانونی نیز فاکتور رسمی می‌تواند در این دو سایز تهیه شود، اما طبق یک قاعده عرفی، اندازه فاکتور رسمی بهتر است A4 باشد. این اندازه کمک می‌کند تا اطلاعات متعددی که باید در فاکتور رسمی درج شود به‌راحتی و با در اختیار داشتن فضای کافی، در برگه به نگارش درآید. در زمینه فاکتورهای غیررسمی نیز با توجه به اینکه هدف از تولید آن، ارائه به اداره امور مالیاتی نیست، می‌توان از هر سایز دلخواهی استفاده کرد.

انواع فاکتور مبتنی بر جنس و گرماژ برگه

انواع فاکتور از نظر جنس و گرماژ کاغذ مورد استفاده نیز تفاوت‌هایی با یک‌دیگر دارند. در اینجا مسئله روش استفاده از فاکتور، می‌تواند بر نوع کاغذ انتخابی موثر باشد. کاغذ تحریر ۸۰ گرمی، گزینه اول برای چاپ فاکتور است. این کاغذ با چاپ توسط پرینتر کاملا هماهنگ بوده و اگر فاکتورها توسط نرم‌افزارهای صدور فاکتور تهیه شود، انتخابی بسیار عالی خواهد بود.

گزینه معمول و مورد استفاده دیگر کاغذ کاربن‌لس 55 گرمی است. برای فاکتورهایی که به‌صورت دستی تکمیل می‌شوند این نوع کاغذ کاربرد دارد.

انواع فاکتور مبتنی بر شماره

یکی از ویژگی‌هایی که به انواع فاکتور رسمیت می‌بخشد، وجود شماره فاکتور بر روی آن است. شماره فاکتور با دستگاهی خاص و پس از مرحله چاپ روی فاکتور درج می‌شود. این شماره قرمز رنگ، روی هر برگه فاکتور متفاوت است و همچنین حالتی برجسته دارد. رعایت این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا فاکتور تولید شده برای ممیز مالیاتی معتبر و قابل استناد باشد.

بررسی فاکتور با توجه به تعداد برگه‌های آن بدین منظور است که می‌توان فاکتورها را به صورت 2 برگی، 3 برگی و یا 4 برگی چاپ کرد. البته به صورت متداول نوع 3 برگی را برای فاکتورهای رسمی در نظر گرفته و فاکتورهای غیر رسمی را به طور 2 برگی طراحی و چاپ می‌کنند.

همچنین فاکتورها در چند نوع تک رنگ، سیاه و سفید، چاپ دو رنگ، چاپ چهار رنگ شامل رنگ‌های آبی، قرمز، زرد و مشکی به چاپ می‌رسند. با توجه به تمامی موارد بیان شده هر مجموعه با توجه به نیازی که دارد می‌تواند نوع فاکتور مورد استفاده‌ی خود را برگزیند و الزامی برای انتخاب نوع خاصی از فاکتور وجود ندارد.